Τι είδους ενυδρείο μπορεί να θεωρηθεί ως βιοτοπικό; Όχι μόνο οι αρχάριοι, αλλά και οι έμπειροι στο συγκεκριμένο θέμα χομπίστες, θέτουν τη συγκεκριμένη ερώτηση. Σε προηγούμενο εξειδικευμένο με τα βιοτοπικά ενυδρεία άρθρο, αποσαφηνίστηκε ο όρος βιοτοπικό ενυδρείο, ωστόσο για πιο βαθιά γνώση επί του θέματος, σας προτείνω να μελετήσετε το παρόν πληροφοριακό άρθρο.

Πρώτα απ’ όλα, προκειμένου να κατανοήσετε το σύστημα αξιολόγησης, θα πρέπει να απαντηθεί η ακόλουθη ερώτηση: πώς θα έπρεπε να είναι ένα ενυδρείο, και συγκεκριμένα, ένα βιοτοπικό ενυδρείο; Ας κοιτάξουμε, λοιπόν, ποια είναι τα βασικά κριτήρια με βάση τα οποία τα βιοτοπικά και άλλου είδους ενυδρεία θα πρέπει να αξιολογούνται.

Το ενυδρείο είναι ένα μίνι-οικοσύστημα, που αποτελείται από το περιβάλλον (χώμα-υπόστρωμα, διακόσμηση, κρυψώνες, χημικές και φυσικές παραμέτρους του νερού, φωτισμός κ.τ.λ.), καθώς επίσης και κοινότητες από ζωντανούς οργανισμούς, από μικροοργανισμούς του εδάφους μέχρι φυτά και ψάρια. Προκειμένου το σύστημα να γίνει βιώσιμο, όλα τα συστατικά θα πρέπει να επιλεχθούν προσεκτικά και με γνώμονα να ταιριάζουν πολύ καλά μεταξύ τους.

Όσο καλύτερα γίνει αυτή η δουλειά, όσο πιο σταθερό είναι το ενυδρείο, τόσο μικρότερη φροντίδα θα απαιτείται από τους ιδιοκτήτες των ενυδρείων. Αυτός ο κανόνας είναι έγκυρος και ισχύει για όλους τους τύπους ενυδρείων: φυτεμένα, βιοτοπικά, aquascape. Είναι επιθυμητό να επιλέξουμε τους κατοίκους του ενυδρείου, λαμβάνοντας υπόψη τις φυσικές τους ανάγκες όσον αφορά τον χώρο, τις κρυψώνες, τον φωτισμό, τις παραμέτρους νερού κ.τ.λ., όπως οι κάτοικοι αυτοί ζουν στη φύση σε συγκεκριμένες συνθήκες: στους βιότοπους. Διασφαλίστε ότι το ενυδρείο σας πληροί τις ακόλουθες απαραίτητες προϋποθέσεις:

• Ο όγκος και οι αναλογίες του ενυδρείου θα πρέπει να αντιστοιχούν στη σύνθεση των συγκεκριμένων ειδών, στη ποσότητα και το μέγεθος των οργανισμών.
• Ο χώρος που δημιουργείται με τη βοήθεια των διακοσμητικών στοιχείων (συμπεριλαμβανομένων των φυτών, αν είναι διαθέσιμα), θα πρέπει να είναι κατάλληλος για τη συγκεκριμένη κοινότητα των οργανισμών που έχουν επιλεχθεί. Αν είναι απαραίτητο, μπορούν να υπάρχουν κρυψώνες και ελεύθεροι χώροι για κολύμπι των ψαριών στο ενυδρείο.
• Τα χαρακτηριστικά των διακοσμητικών στοιχείων που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να αντιστοιχούν και να συμβαδίζουν με τις ζωτικές ανάγκες των οργανισμών. Για παράδειγμα, για τα φυτά και τα ψάρια, θα πρέπει να υπάρχει η κατάλληλη μορφή και σύσταση του εδάφους, οι πέτρες και το χώμα να μην έχουν αιχμηρές άκρες και να μην υπάρχει πλεόνασμα οργανικών αποθεμάτων στο ενυδρείο.
• Η σύνθεση των υδρόβιων οργανισμών είναι ορθά επιλεγμένη, αν έχει γίνει με βάση τη συμβατότητά τους. Αρπακτικά, επιθετικά και φυτοφάγα είδη θα πρέπει να μην απειλούν άλλα είδη ζώων και φυτών. Αλλιώς, στην περιγραφή του ενυδρείου, είναι αναγκαίο να αποσαφηνιστεί πώς έχει επιτευχθεί η βιωσιμότητα του συστήματος.
• Η εμφάνιση των φυτών και των ψαριών να δείχνει ότι αυτά δεν είναι άρρωστα. Το ενυδρείο θα πρέπει να δείχνει σταθερό και ισορροπημένο, χωρίς πλεόνασμα ουσιών και άλγης. Όσον αφορά αυτό, μπορεί να υπάρχουν εξαιρέσεις σε περιπτώσεις που είναι αναγκαίο και ζωτικής σημασίας για συγκεκριμένα είδη. Στην περιγραφή του ενυδρείου, είναι σημαντικό να επισημανθεί πώς οι συγκεκριμένες παράμετροι του νερού, επιτεύχθηκαν. Για παράδειγμα, αυξημένη σκληρότητα ή μειωμένο pH.

Προκειμένου το ενυδρείο να δείχνει όμορφο, το περιεχόμενό του θα πρέπει να επιλεχθεί και να ταξινομηθεί όμορφα. Για να γίνει αυτό, δεν είναι απαραίτητο να βάλουμε μέσα στο ενυδρείο πολύχρωμα χαλίκια και πλαστικά κάστρα. Η ίδια η φύση από μόνη της μας δίνει αρκετά παραδείγματα πανέμορφων υδρόβιων τοπίων, εξίσου όμορφα με εκείνα που βρίσκονται πάνω από το νερό. Γιατί να μην διδαχτούμε από την αρμονία τους και παράλληλα την ίδια στιγμή να κάνουμε τους κατοίκους του ενυδρείου μας να αισθανθούν σαν στο σπίτι τους;

Το βιοτοπικό ενυδρείο δεν είναι μια δεξαμενή με λασπωμένο νερό και ένα σύνολο από άτακτα και χαοτικά τοποθετημένα κλαδιά και φύλλα. Στη φύση, πρόκειται για κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον και είναι απαραίτητο να μιμηθούμε και να αντιγράψουμε πανέμορφα μέρη των βιότοπων που απαντώνται στη φύση. Επιπλέον, μια ακόμα σημαντική διάσταση της αντίληψης για το βιοτοπικό ενυδρείο, είναι η επίδραση της ύπαρξης του φυσικού περιβάλλοντος. Πρόκειται για κάτι που δημιουργείται όχι μόνο από τη διακόσμηση και το έδαφος, αλλά και από τα ορθά φυτεμένα φυτά και τη φυσική συμπεριφορά του ψαριού. Έτσι, ένα βιοτοπικό ενυδρείο θεωρείται όμορφο αν:

• Η διάταξη των διακοσμητικών στοιχείων που χρησιμοποιούνται εντός του ενυδρείου είναι ισορροπημένη.
• Το οπτικό περιβάλλον του ενυδρείου δημιουργεί μια αίσθηση παρουσίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Τελικά, έχουμε προσεγγίσει εκείνα τα στοιχεία που διαφοροποιούν τα βιοτοπικά ενυδρεία από τα άλλα, πιο συγκεκριμένα την αντιστοιχία τους με το φυσικό περιβάλλον. Βέβαια, αυτή η αντιστοιχία μπορεί να υπάρξει στο ενυδρείο μόνο εν μέρει. Όσες περισσότερες αντιστοιχίες με το φυσικό περιβάλλον έχει το ενυδρείο, τόσο πιο πιθανό είναι να ονομαστεί βιοτοπικό ενυδρείο.

Πώς όμως μπορούμε να καθορίσουμε τον βαθμό της αντιστοιχίας του ενυδρείου μ’ έναν συγκεκριμένο βιότοπο; Φυσικά, μπορεί να καθοριστεί στη βάση της αξιόπιστης πληροφόρησης, η οποία μπορεί να βρεθεί στο Διαδίκτυο, στα βιβλία, στα περιοδικά, ή στην εξερεύνηση του βιότοπου. Αν σχεδιάζετε να συμμετέχετε στον Διεθνή Διαγωνισμό Σχεδιασμού Βιοτοπικών Ενυδρείων, σιγουρευτείτε ότι έχετε καταγράψει και καταχωρήσει όλα τα δεδομένα στην αίτηση με την περιγραφή του βιότοπου και έχετε παράσχει στους οργανωτές το link με τις πηγές των πληροφοριών: blogs, άρθρα, φωτογραφίες, βίντεο. Αυτό θα παρέχει αποδεικτικά στοιχεία για όλα όσα έχετε περιγράψει και θα εγγυηθεί πιο υψηλούς βαθμούς-πόντους.

Οι κριτές κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης θα λάβουν υπόψη:

• Την αντιστοιχία των ειδών και του φυσικού περιβάλλοντος, όπως αυτή θα καταγράφεται στην περιγραφή.
• Την οπτική αντιστοιχία της διακόσμησης και της διάταξής της στο συγκεκριμένο περιβάλλον.

Οι λέξεις «βιοτοπικό ενυδρείο» υποδηλώνουν πως εφόσον πρόκειται για ένα τεχνητό σπίτι, θα πρέπει να δημιουργηθεί στη βάση του φυσικού πρωτοτύπου. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να πάτε στη Νότια Αμερική για να συλλέξετε τα απαραίτητα είδη ψαριών, τη διακόσμηση και το νερό για το ενυδρείο. Αρκεί να μελετήσετε την έρευνα των ειδικών και των ερασιτεχνών στα βιβλία, τα περιοδικά, τις ιστοσελίδες, τα blog, τις φωτογραφίες, τα βίντεο και στη βάση τους να δημιουργήσετε ένα κομμάτι της φύσης, όσο πιο κοντά γίνεται στο φυσικό πρωτότυπο.

Ο συμμετέχων στον διαγωνισμό θα πρέπει να ταξινομήσει σωστά τις πληροφορίες σχετικά με το φυσικό περιβάλλον. Θα πρέπει να περιλαμβάνονται τα εξής:

• Ένα σωστό όνομα αποτελούμενο από: (1) τα οπτικά χαρακτηριστικά του βιότοπου, (2) το είδος και, αν είναι διαθέσιμο, το όνομα του ρεύματος νερού, (3) το τοπωνύμιο, υποδεικνύοντας την ακριβή τοποθεσία του βιότοπου, (4) το όνομα της χώρας στην οποία βρίσκεται ο βιότοπος. Για παράδειγμα: υγρότοπος (1), σκουρόχρωμο νερό (2), κοντά στην εκβολή του ποταμού Yangtze (3), στην επαρχία Hunan, στην Κίνα (4).
• Περιγραφή του υδρόβιου τοπίου. Πώς είναι διαμορφωμένη και σχηματισμένη το υδρόβιο τοπίο; Το υδρόβιο τοπίο αποτελείται από βράχια-πέτρες ή περισσότερο από ξύλα προερχόμενα από ποτάμια, λεπτή άμμο ή από λασπώδη ιζήματα; Όλα αυτά είναι σημαντικό να δηλώνονται στην αίτηση. Για παράδειγμα, ένα ποτάμι που περνά από ασβεστολιθικές πέτρες και πέτρες προερχόμενες από άμμο, μεταφέρει ποικιλία πετρών. Το υπόστρωμα αποτελείται από λεπτή άμμο κοκκινωπού χρώματος, αν και οι μεγαλύτερες πέτρες έχουν κυρίως ένα κιτρινωπό άσπρο χρώμα. Καθώς το ποτάμι διασχίζει ένα πυκνό δάσος, υπάρχουν πολλά κλαδιά και ξεβρασμένα ξύλα από το ποτάμι μέσα στο νερό.
• Περιγραφή των χαρακτηριστικών του περιβάλλοντος. Όλες οι πληροφορίες που είναι χρήσιμες για την εκ νέου δημιουργία του σωστού περιβάλλοντος για τους υδρόβιους οργανισμούς θα ληφθούν υπόψη κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης. Για παράδειγμα, το νερό είναι διαυγές. Ο μέσος όρος της θερμοκρασίας είναι 9,5 βαθμοί Κελσίου, αλλά το καλοκαίρι είναι 18 βαθμοί Κελσίου. Το Ph ποικίλλει από 7,6 ως 8,1 ανάλογα την εποχή. Tα ολικά διαλυμένα στερεά είναι 235.
• Μια λίστα των υδρόβιων οργανισμών. Θα πρέπει να προσδιοριστούν όλοι οι υδρόβιοι κάτοικοι (ψάρια, φυτά, ασπόνδυλα), που ζουν στον βιότοπο που έχετε επιλέξει, μαζί με εκείνους που έχετε στο ενυδρείο σας.
• Περιγραφή του γύρω περιβάλλοντος του βιότοπου. Δεν είναι μυστικό πως ο υδρόβιος βιότοπος επηρεάζεται από την τοποθεσία του και το γύρω περιβάλλον. Ο βιότοπος επηρεάζεται από το αν το ποτάμι ρέει ανάμεσα στα βουνά ή σε πεδιάδα, αν τα δέντρα αναπτύσσονται κοντά στο νερό και έτσι το νερό εμπλουτίζεται με οργανική ύλη. Για παράδειγμα, ο ποταμός San Francisco πηγάζει από την οροσειρά Serra da Canastra, ρέει κατά μήκος της Βραζιλιανής πεδιάδας και βορειότερα δια μέσω της εκτεταμένης πεδιάδας παράλληλα με την ακτή του Ατλαντικού, στη συνέχεια απότομα αρχίζει να κατευθύνεται πιο νότια, σχηματίζοντας ορμητικά ρεύματα και καταρράκτες, και καταλήγει στον Ατλαντικό Ωκεανό. Ολόκληρη η βάση του ποταμού βρίσκεται στην περιοχή της Βραζιλίας και συγκεκριμένα καλύπτει μια περιοχή περίπου 630.000 km2. Στο μέσον αυτής της έκτασης, ο ποταμός San Francisco ρέει μέσα από σχετικά ξηρές περιοχές, μεταβαλλόμενος κατά τη διάρκεια της περιόδου των βροχών, όταν η στάθμη του νερού του ποταμού ανεβαίνει περίπου 6-7 μέτρα. Εκείνη τη χρονική στιγμή, πολλά απομονωμένα στάσιμα νερά και κανάλια σχηματίζονται, μέσα στα οποία τα υδρόβια φυτά αρχίζουν να αναπτύσσονται δυναμικά, ειδικά στις περιοχές που δέχονται το φως του ήλιου. Στη σκιά των θάμνων και των δέντρων που αναπτύσσονται στην όχθη, ανάμεσα στις ρίζες τους υπάρχουν χώροι για τη γέννηση και την προστασία διαφορετικών ειδών ψαριών.
• Λαμβάνονται υπόψη οικολογικές διαστάσεις όταν γίνεται η επιλογή του νικητή. Εάν ο βιότοπος που δημιουργήσατε βρίσκεται σε κίνδυνο, σιγουρευτείτε ότι θα το αναφέρετε στην αίτηση, όπως για παράδειγμα: ένα ενυδρείο που έχει δημιουργηθεί με στόχο να προσελκύσει την προσοχή του κοινού στο πρόβλημα των ειδών που βρίσκονται υπό εξαφάνιση και στην οικολογία της χημικής σύστασης του νερού. Αιχμαλωτίζοντας όλο και περισσότερες περιοχές του φυσικού περιβάλλοντος, το ανθρώπινο είδος ρυπαίνει το φυσικό περιβάλλον, και κατ’ αυτόν τον τρόπο αντικαθιστώντας τα ψάρια μιας συγκεκριμένης περιοχής με άλλα, τα οδηγεί σε εξαφάνιση. Για παράδειγμα: το είδος Ameca splendens, το οποίο στο παρελθόν κατοικούσε στα νερά του Teuchitlan, στην περιοχή Jalisco, στο Δυτικό Μεξικό. Οι άνθρωποι που εγκαταστάθηκαν σε κοντινή απόσταση μόλυναν τα νερά του ποταμού, έπλυναν τα ρούχα τους και άδειασαν στα νερά του βρώμικο νερό και τα πρόβατα έβοσκαν γύρω από το ποτάμι. Και τώρα δεν υπάρχει πια το είδος Ameca splendens στον ποταμό Teuchitlan, ακριβώς όπως και το είδος Skiffia francesae εξαφανίστηκε από το ίδιο ποτάμι. Υπάρχει ακόμα απειλή για εξαφάνιση και για ένα άλλο είδος, το Zoogoneticus tequila, που κατοικεί στο ίδιο ποτάμι.

Παράλληλα με τον όγκο και το μέγεθος του ενυδρείου, τώρα είναι απαραίτητο να προσδιοριστούν και επιπλέον πληροφορίες, οι οποίες θα βοηθήσουν τους θεατές και τους κριτές ν’ αξιολογήσουν ικανοποιητικά την ποιότητα της δουλειάς που έχει γίνει.

• Μια λίστα με τους υδρόβιους οργανισμούς που ζουν στο ενυδρείο στα λατινικά: ψάρια, φυτά και μεγάλα ασπόνδυλα.
• Τεχνικός εξοπλισμός του ενυδρείου: φίλτρο, ροή, φωτισμός.
• Διακόσμηση και υπόστρωμα που χρησιμοποιείται: είδος, προέλευση.
• Παράμετροι του νερού: θερμοκρασία, χρώμα, GH, KH, pH.
• Άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία για το ενυδρείο.

Δεν είναι μυστικό ότι ένα καλά προετοιμασμένο και σχεδιασμένο και τραβηγμένο στις φωτογραφίες ενυδρείο προκαλεί μεγαλύτερη εντύπωση στα μέλη της κριτικής επιτροπής και στο κοινό. Τι είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη όταν τραβήξετε φωτογραφίες;

• Σιγουρευτείτε ότι η φωτογραφία είναι ευκρινής και όχι τόσο φωτεινή.
• Το τζάμι του ενυδρείου να είναι καθαρό. Το τζάμι δεν θα πρέπει να έχει αντανάκλαση.
• Ο εξοπλισμός να είναι κρυμμένος ή απομακρυσμένος για τη φωτογράφιση.
• Όλοι οι οργανισμοί που αναφέρονται στη λίστα να είναι ορατοί στις φωτογραφίες. Παράλληλα, δεν θα πρέπει να είναι ορατοί άλλοι που δεν έχουν αναφερθεί.
• Τα ψάρια να είναι τοποθετημένα όμορφα και φυσικά στη φωτογραφία, σαν να σχηματίζουν για παράδειγμα ένα όμορφο σχολείο.

Όταν λάβετε υπόψη όλες τις διαστάσεις της αξιολόγησης όπως αναφέρθηκαν παραπάνω, θα δημιουργήσετε τουλάχιστον ένα εξαιρετικό βιοτοπικό ενυδρείο, και ίσως ακόμα να λάβετε μια αρκετά υψηλή θέση στον Διαγωνισμό Σχεδιασμού Βιοτοπικού Ενυδρείου.

Αν έχετε κάποιες ερωτήσεις ή θέλετε να κάνετε κάποιες προτάσεις, παρακαλώ μπορείτε ελεύθερα να επικοινωνήσετε μαζί μας: contact@biotope-aquarium.info

Σας παρακαλούμε να μην ξεχάσετε να εγγραφείτε στις σελίδες μας στο VK και στο Facebook.

Θα είμαστε ευγνώμονες αν μοιραστείτε το άρθρο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης!